İCRA TAKİBİNDEN SONRA BORÇLU TARAFINDAN YAPILAN HARİCEN ÖDEME

İCRA TAKİBİNDEN SONRA BORÇLU TARAFINDAN YAPILAN 

HARİCEN ÖDEME NETİCESİNDE TAKİBİN

İCRA VEKÂLET ÜCRETİ VE İCRA MASRAFLARI YÖNÜNDEN DURUMU

İcra İflas Kanununa göre,

 İcra takibi yapıldıktan sonra, borçlu ya borcunun olmadığını öne sürerek icra takibine süresi içerisinde (5 Gün/ 7 Gün) icra takibine itiraz ederek takibin durmasını sağlar ya da takibe konu borcu ferileri ile beraber (asıl alacak, faiz, icra masrafı, icra vekalet ücreti) süresi içerisinde (7 gün/ 10 gün /30 gün) icra dairesine ya da alacaklı vekiline öder. 

Ancak kanunun belirttiği bu 2 yol dışında, borçlu hem ödeme yapıp hem de icra takibine itiraz etmektedir. Bu durumda nasıl bir yol izlenmesi gerektiği konusunda kanunda açık hüküm mevcut olmadığı gibi yargı içtihatları da birbirinden farklılık göstermektedir. 

2022 Tarihli Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu durum çözüme kavuşturulmuşsa da karar içerisinde de görüldüğü üzere aksi görüşler de mevcuttur. 

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 2020-/19-445 Esas, 2022/1077 Karar, 29.06.2022 Tarihli Kararının incelenmesinde, 

* İcra takibinde talep edilen asıl alacağın icra takibinden sonra ve dava tarihinden evvel (İtirazın iptali) haricen ödenmesi ile icra takibinin tümüne itiraz edilmesi halinde, açılan davada takip değerinin tümünün üzerinden itirazın iptalinin istenilemeyeceği, yine alacak toplamı üzerinden icra inkar tazminatına hükmedilemeyeceği belirtilmişse de,  takibin ferileri yönünden (İcra Masrafları ve icra vekalet ücreti) takibin devamına karar verileceği belirtilmiştir. 

Karar  gerekçesinde, her ne kadar takibinin tümüne itiraz edildiği açık olsa da dava tarihi itibariyle ödenmeyen alacak yönünden takibin iptalinin talep edilebileceği, tüm alacak değeri üzerinden davanın açılması halinde hukuki yarar yokluğundan davanın reddedileceği, 

Yine aynı doğrultuda, her ne kadar takibinin tümüne itiraz edilmişse de icra inkar tazminatının tüm alacak değeri üzerinden talep edilemeyeceği, dava tarihi ile ödenmeyen kısım üzerinden talepte bulunulabileceği , 

Takibin ferileri açısından ise, (icra masrafları ile icra vekalet ücreti) takibin devamına yönelik olarak itirazın iptali davasının açılabileceği, bu konuda alacaklının hukuki yararının bulunduğu, 

Zira takibin fer'isi niteliğinde bulunan icra masrafları ile icra vekalet ücretinin mahkeme kararı olmaksızın tahsil edilemeyeceği 

Belirtilmiştir. 

Bu kapsamda, icra takibinin açılmasından sonra dosyanın tümüne itiraz edilerek, takibe konu asıl alacağın haricen ödenmesi halinde de alacaklının İTİRAZIN İPTALİ davasında hukuki yararı mevcuttur. 

Bu yönde açılan davalarda da Yargıtay'ın 2 farklı görüşü mevcuttur. 

1. Görüş : Takibin fer'iler üzerinden devamına karar verilerek ve bu hesaplamaların icra dairesince nazara alınması, Mahkemece bu hususta bilirkişi incelemesi/hesaplaması yapılmasına lüzum bulunmadığı yönündedir.  (Son karar ile kabul edilen çoğunluk görüşü) 

2. Görüş : İcra takibinden sonra yapılan ödemenin  TBK 100 uyarınca, öncelikle takibin fer'ilerinden düşülmesi ve kalan kısmın alacak davası şeklinde görülmesi yönündedir. 

** İlgili Yargı İçtihatları 

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı 2011-19- 532 Esas, 2011-640 Karar, 19.11.2011 tarihli kararı; "İtirazın İptali davası açılmadan önce borçlu tarafından ödeme yapılması halinde yapılan bu ödeme düşüldükten sonra kalan miktar üzerinden dava açılması gerekir. Takipten sonra dava açılmadan önce yapılmış olan ödemeler yönünden dava açılmasında hukuki yarar bulunmamaktadır.