KİRA
HUKUKU
Bu ve devamındaki yazı dizimizde kira
sözleşmesinin süresini, kira sözleşmesinin fesih koşullarını ve tahliyeyi anlatacağız. Anlatımlarda geçen kanun deyiminden 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu anlaşılmalıdır.
Türk
Borçlar Kanunu’nun 299. Maddesi ile kira sözleşmesi “ Kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte
ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık
kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. Şeklinde tanımlanmıştır.
Kanunun 300. Maddesinde kira süresi; belirli ve belirsiz olarak iki şekilde tanımlanmıştır.
Bununla birlikte Kanunun 327. Maddesi ile süre sonunda feshedilmeyen ve
taraflarca açık bir anlaşma olmadan devam eden kira sözleşmelerinin BELİRSİZ
süreli kira sözleşmesine dönüşeceği hüküm altına alınmıştır.
Belirli süreli kira sözleşmeleri taraflarca belirlenen süre sonunda
feshedilirken, belirsiz süreli kira sözleşmeleri için fesih ihbarı elzemdir. Kanunun 329. Maddesine göre; “ Taraflardan
her biri, bir taşınmaza veya taşınır bir yapıya ilişkin kira sözleşmesini yerel
âdette belirlenen kira döneminin sonu için veya böyle bir âdetin bulunmaması
durumunda, altı aylık kira döneminin sonu için, üç aylık fesih bildirim
süresine uyarak feshedebilir.” fesih
ihbar süresi 3 aylık olarak belirlenmiştir.
Kanunda Konut ve Çatılı İşyerleri
için yapılan kira sözleşmeleri ayrı bir başlık altındadır. Bu nedenle
Konut ve çatılı işyerleri kiraları için belirlenen hükümler özel nitelikte
kaldığından, bu kısımda yer almayan durumlar için genel maddelere atıf
yapılmaktadır.
Kira bedelinin
belirlenmesi de Kanunun 344. Maddesinde hüküm altına alınmıştır. Taraflar kira
sözleşmesinin kurulması sırasında kira bedellerini özgür iradeleri belirlemekle
birlikte, kira artış oranı da TÜFE oranını aşmamak kaydıyla istenilen şekilde
yapılabilir. Eğer taraflar herhangi bir artış oranı belirlememişse kira bedeli,
bir önceki kira yılının Tüketici Fiyat Endeksindeki 12 aylık ortalaması olarak
belirlenebilir. Bu hususta anlaşmazlık çıkması halinde de Hakim'den artış oranının belirlenmesi talep edilebilir.
Kira ödemesi, para borcu olduğundan
götürülecek borç olarak sayılır. Yani kira bedeli için sözleşmede ayrıca bir
zaman dilimi belirlenmemişse her ay muaccel olur ve kiracı herhangi bir ihtara gerek kalmaksızın bu bedeli
kiraya verene teslim etmek – götürmek zorundadır. Banka hesabına havale ile yapılan kira
ödemelerinde, havale ücreti kiracıya aittir ve havale ücreti kiraya verenden
tahsil edilerek ödeme yapılırsa kiracı eksik ödeme yapmış olur. (Yargıtay 6. H. D., 01.12.2015 T., 2015/6655
E., 2015/10585 K.)
Eğer kirayaveren, kira sözleşmesinde ödeme yeri olarak banka hesap
numarası belirtmişse; kiraya veren işbu hesabı, kiracıya bildirmeden ve yeni bir hesap vermeden kapatamaz, değiştiremez.
Metis Hukuk Bürosu
Av. Sedef KILIÇ AKARSU
Yorumlar
Yorum Gönder